รู้หรือไม่ว่า…เบาหวานขึ้นตา หรือ โรคจอประสาทตาจากเบาหวาน (Diabetic Retinopathy) เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยเบาหวาน ซึ่งส่งผลกระทบต่อจอประสาทตา ทำให้เส้นเลือดในจอประสาทตาเสื่อมสภาพ เกิดการรั่วของเลือดและสารต่าง ๆ ออกจากเส้นเลือด ส่งผลให้การมองเห็นแย่ลง และในระยะยาวอาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นถาวรได้
สาเหตุของเบาหวานขึ้นตา
เบาหวานขึ้นตาเกิดจากการที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน ทำให้หลอดเลือดเล็ก ๆ ที่จอประสาทตาตาเสียหาย ทำให้เกิดการรั่วของเลือดหรือสารต่าง ๆ ออกเส้นเลือด เมื่อเวลาผ่านไป ความเสียหายเหล่านี้จะนำไปสู่ปัญหาการมองเห็นที่รุนแรงยิ่งขึ้น เบาหวานขึ้นตาแบ่งออกเป็น 2 ระยะหลัก ได้แก่
- ระยะไม่รุนแรง (Non-Proliferative Diabetic Retinopathy – NPDR) ในระยะนี้เส้นเลือดในจอประสาทตาเริ่มผิดปกติและอาจเกิดการรั่วไหลของเลือดและสารต่าง ๆ ออกนอกเส้นเลือด แต่ยังไม่มีการสร้างเส้นเลือดใหม่
- ระยะรุนแรง (Proliferative Diabetic Retinopathy – PDR) ในระยะนี้ ร่างกายจะสร้างเส้นเลือดใหม่ในจอประสาทตาเพื่อชดเชย แต่เส้นเลือดเหล่านี้ไม่แข็งแรงและมีแนวโน้มที่จะเกิดการเปราะแตกง่ายและทำให้เลือดออกในวุ้นลูกตา
อาการของเบาหวานขึ้นตา
- ไม่มีอาการ
- มองเห็นภาพเบลอ , ภาพมัว
- เห็นเงาดำ , หยากไย่
- ภาพเบี้ยว
- สูญเสียการมองเห็น
- ใครบ้างที่มีความเสี่ยงต่อโรคนี้? บุคคลที่มีความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานขึ้นตา ได้แก่
- ผู้ป่วยเบาหวานทุกคน โดยเฉพาะกลุ่มที่ควบคุมน้ำตาลได้ไม่ดี
- หญิงตั้งครรภ์ ที่มีภาวะเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์
- ผู้ป่วยเบาหวานที่มีระยะเวลาเป็นโรคเบาหวานนาน
- ผู้ป่วยเบาหวานรวมกับโรคอื่น ๆ เช่นความดันโลหิตสูง
การป้องกันและรักษา เบาหวานขึ้นตา
การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ควบคุมระดับน้ำตาลให้คงที่เป็นวิธีสำคัญที่สุดในการป้องกันเบาหวานขึ้นตา ควบคุมโรคร่วมอื่น ๆ เช่น ความดันโลหิตสูง ตรวจตาอย่างสม่ำเสมอ ผู้ป่วยเบาหวานควรตรวจตาอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้งเพื่อตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงของจอตา
การรักษาด้วยเลเซอร์ เพื่อลดการเกิดเส้นเลือดออกใหม่ ฉีดยาเข้าวุ้นตา เพื่อรักษาจอประสาทตาหรือจุดรับภาพรวมจากเบาหวานขึ้นตา
การผ่าตัดจอตา หากโรคเบาหวานขึ้นตามีความรุนแรง อาจต้องทำการผ่าตัดจอประสาทตา
โรคเบาหวานขึ้นตาเป็นโรคร้ายแรงที่สามารถป้องกันและรักษาได้ หากคุณเป็นโรคเบาหวาน การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้เป็นปกติ และการตรวจคัดกรองโรคเบาหวานขึ้นตาอย่างสม่ำเสมอ เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยป้องกันไม่ให้สายตาของคุณสูญเสียการมองเห็น ควบคุมเบาหวาน ใส่ใจตรวจตา แล้วสายตาของคุณจะสดใสตลอดไป
| บทความโดย |
|---|
| แพทย์หญิง ภาวินี อมรพันธางค์ |
| แพทย์ผู้ชำนาญการพิเศษ สาขาจักษุวิทยา โรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล |
